Nasza miejscowość

Wyszyna
(52°36′09″N 19°36′01″E)
Na terenie miejscowości odnaleziono ślady osadnictwa neolitycznego oraz wczesnośredniowiecznego. W dokumencie z 1349 roku Wyszyna jest wymieniana jako wieś należąca do kasztelanii wyszogrodzkiej. Wcześniej nazywała się Wisina - jest to nazwa topograficzna oznaczająca teren wysoko położony w okolicy narażonej na powodzie. W XVI wieku stanowiła część dóbr w Kobiernikach: wieś obsadzona kmieciami, prawdopodobnie też niewielki folwark.

W 1543 roku od Jana Kobiernickiego, podstarościego płockiego, Wyszynę kupił Wawrzyniec Miłodroski i od tego czasu dziedziczona była wraz ze Srebrną. W roku 1578 był tu młyn wodny „doroczny”, potwierdzony w roku 1895. Florian, syn Marcina Miłodroskiego, zostawił Wyszynę przed rokiem 1708 Wojciechowi i Jakubowi synom Andrzeja Kadłubowskiego. W roku 1765 roku dziedzicem Wyszyny był Łukasz Malewski, vice pisarz płocki a w roku 1773 roku „dożywotniczką” wdowa po nim, Marianna Szczawińska. W roku 1789 Stanisław Karwosiecki, chorąży gwardii, właściciel dóbr, sprzedał je Sabinowi Mańkowskiemu. W roku 1815 od ojca majątek otrzymał Seweryn Mańkowski, zmarły w 1828 roku. Mąż jego córki Agaty, Bonifacy Charkowski, wystawił dobra w roku 1839 na licytację. W 1843 roku należały do Marianny Zaborowskiej, żony Józefa Dąbrowskiego. W roku 1846 właścicielem był ich syn - Józef Dąbrowski, pozostający w separacji z żoną. Wydzielił on z Wyszyny osadę leśną zwaną Dąbrówka i w roku 1886 sprzedał majątek Franciszkowi Dmochowskiemu z Radzi Wielkich, a ten Władysławowi Kalksztajnowi i jego żonie Zofii z Łempickich. W roku 1878 od Zofii Łempickiej dobra kupił Ludwik Skupiński i rozparcelował je - powstały w ten sposób kolonie Ludwików i Kazimierzówka.

Dojazd do zagrody młyńskiej głębokim wąwozem, po bruku z kocich łbów. Zagroda składa się z młyna z II-giej połowy XIX wieku i domu mieszkalnego z końca XIX wieku, jest bardzo pięknie położona w rozległej dolinie Wierzbicy. W dolinie tej, niedaleko zespołu młyńskiego, przy drodze do młyna w Kobiernikach, stoi krzyż wykonany przez czeladnika, który pracował w młynie przed 1916 rokiem.
W tradycji lokalnej zachowała się informacja o lokalizacji dawnego folwarku - na koronie skarpy Wierzbicy, przy drodze prowadzącej do zespołu młyńskiego. Prawdopodobnie pozostałością po zabudowaniach gospodarczych jest stara, bardzo przebudowana stodoła. 

Wyszyna w liczbach
(stan na 04.05.2023)

Ilość mieszkańców: 325
w tym kobiet: 149
w tym mężczyzn: 176

Średnia wieku: 36 lat, 3 m., 13 d.

Powierzchnia: 209 ha

Gęstość zaludnienia: 155,5 os./km2